داشتن چهره‌ای زیبا و جوان نیاز به مراقبت و رسیدگی دارد. به منظور مراقبت از پوست صورت می‌توان از روش‌ها و محصولات متنوعی از جمله ضد آفتاب بهره برد. پوست صورت به دلیل ظرافت و ارتباط مستقیم با عوامل آسیب‌رسان بیرونی می‌تواند به مشکلات مختلفی دچار شود.
یکی از عوامل مخرب و تأثیرگذار بر روی پوست صورت، تابش مستقیم نور خورشید می‌باشد. در همین راستا اغلب افراد از انواع کرم‌های ضد آفتاب برای جلوگیری از برخورد اشعه‌های مضر خورشید استفاده می‌کنند. برهمین‌اساس در این مقاله، توضیحاتی در رابطه با ضرورت استفاده از ضد آفتاب در روتین مراقبت از پوست، فواید استفاده از آن، بهترین انواع کرم‌های ضد آفتاب، نحوه صحیح استفاده از آن‌ها، نکات مهم در استفاده از کرم ضد آفتاب برای مراقبت از پوست و مضرات ضد آفتاب برای پوست و سلامتی ارائه شده است.
ضد آفتاب یکی از محصولات مراقبت از پوست به فرم کرمی می‌باشد که برای پیشگیری از برخورد اشعه‌های مضر خورشید استفاده می‌گردد. نور خورشید به علت داشتن اشعه فرابنفش در هنگام برخورد با پوست باعث ایجاد جوش و آکنه، کک‌ومک، چین‌وچروک، پیری زودرس و ... می‌شود. به همین دلیل استفاده از ضد آفتاب برای جلوگیری از بروز این مشکلات امری ضروری است.
معمولاً اغلب افراد از کرم‌های ضد آفتاب بیشتر در فصول گرم سال یعنی بهار و تابستان استفاده می‌کنند. با اینکه استفاده از این کرم در هوای گرم به علت بالاتر بودن شدت تابش خورشید اهمیت ویژه‌ای دارد، اما باید دقت داشت که نور خورشید همواره در تمام طول سال وجود دارد. بنابراین برای مراقبت بیشتر از پوست، بهتر است استفاده از ضد آفتاب را در تمام طول سال مد نظر قرار داد.
ضد آفتاب از جمله محصولات بسیار مهم در مراقبت از پوست می‌باشد. استفاده از یک کرم ضد آفتاب خوب و سازگار با نوع پوست، علاوه بر جلوگیری از مؤثر واقع‌شدن اشعه‌های مضر خورشید، می‌تواند در پیشگیری از پیری زودرس نیز کارآیی داشته باشد. در ادامه برخی از مهم‌ترین فواید استفاده از ضد آفتاب برای مراقبت از پوست ذکر شده است.
با توجه به صنعتی‌شدن زندگی‌های امروزی، لایه اوزون به طور دائم در حال تخریب می‌باشد. این مسئله خطر تشعشعات ناشی از اشعه فرابنفش خورشید را افزایش می‌دهد. تداوم این اشعه‌ها نیز باعث بروز مشکلات شدید پوستی خواهد شد. استفاده از ضد آفتاب خطر ناشی از برخورد آن‌ها را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
پیری پوست به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها تابش مستقیم نور خورشید می‌باشد. اشعه UV موجود در نور خورشید، تأثیر منفی بر روی پوست می‌گذارد. برخورد این اشعه با پوست به مرور زمان باعث تخریب بافت آن شده و به‌تدریج باعث بروز علائم پیری مانند چین‌وچروک، لکه‌های پوستی و ... خواهد شد. بنابراین یکی از راه‌های مؤثر برای به‌تأخیرانداختن علائم پیری زودرس و جوانسازی پوست، استفاده از ضد آفتاب می‌باشد.
از دیگر فواید مهم استفاده از ضد آفتاب می‌توان به جلوگیری از ابتلا به سرطان پوست اشاره کرد. این بیماری یکی از بدترین انواع سرطان به ویژه در میان بانوان می‌باشد که معمولاً از برخورد اشعه فرابنفش به پوست ایجاد می‌گردد. توصیه می‌شود در طول روز با پوشاندن پوست توسط یک ضد آفتاب مخصوص و باکیفیت، احتمال ابتلا به این مشکل را کاهش داد.
به طور معمول اغلب افراد به ویژه اشخاص دارای پوست حساس در اثر برخورد نور خورشید به‌خصوص در فصل تابستان دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند. همچنین ممکن است به قرمزی، تورم، کهیر یا خارش پوست نیز دچار گردند. براساس مطالعات انجام‌شده توسط متخصصان پوست در سال ۲۰۰۸، تکرار آفتاب‌سوختگی می‌تواند فرد را در معرض خطر ابتلا به ملانوم کشنده قرار دهد. با توجه به این موضوعات بهتر است با استفاده از یک کرم ضد آفتاب قوی، پوست را در برابر این خطرات ایمن کرد.
به‌طورکلی ضد آفتاب‌ها به 3 نوع فیزیکی، شیمیایی و رنگی تقسیم‌بندی می‌شوند.
ضد آفتابهای فیزیکی یا فیزیکال که به مینرال نیز معروف هستند، در ترکیب خود دارای اکسیدزینک و دی‌اکسید تیتانیوم می‌باشند. این کرم‌ها به دلیل برجای‌گذاشتن لایه سفید بر روی پوست طرفداران کمتری دارند.
برخلاف نوع فیزیکی، ضد آفتابهای شیمیایی از بیش از 33 نوع ماده تشکیل شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان اکسی بنزن، اکتیسالات، اکتینوکسات و آووبنزون را نام برد. این نوع از کرم‌های ضد آفتاب با پراکندگی و انحراف اشعه خورشید و همچنین تبدیل اشعه فرابنفش به گرما باعث غیرفعال‌کردن آن می‌شوند.
نوع دیگر از کرم‌های ضد آفتاب، انواع رنگی آن می‌باشند که در ترکیب آن‌ها از رنگدانه استفاده شده است. این کرم‌ها به صورت دومنظوره مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع همزمان کار ضد آفتاب و کرم‌پودر را انجام می‌دهند. به همین دلیل طرفداران خاص خود را دارند.
نکته دیگر برای انتخاب یک ضد آفتاب مناسب علاوه بر نوع ترکیبات، مقدار عددی spf می‌باشد. Spf یک فاکتور برای محافظت از پوست در برابر اشعه uvb یعنی همان آفتاب‌سوختگی یا سرطان پوست است. یک ضد آفتاب مناسب باید حداقل مقدار spf 30 را دارا باشد. در ادامه انواع ضد آفتاب‌ها بر اساس مقدار spf ارائه گردیده است.
|
دسته بندی ضد آفتاب‌ها بر اساس مقدار SPF |
|
|
مقدار SPF |
میزان محافظت |
|
کمتر از 15 |
93 درصد |
|
15 تا 30 |
97 درصد |
|
30 تا 50 |
98 درصد |
|
50 به بالا |
99 درصد |
بعد از تهیه یک کرم ضد آفتاب مناسب بر اساس نوع پوست خود، نوبت به مرحله اصلی یعنی نحوه استفاده از ضد آقتاب می‌رسد. استفاده از این کرم در عین ضروری‌بودن، بسیار ساده است و تنها باید چند نکته مهم را مدنظر قرار داد. با رعایت آن‌ها می‌توان از تمامی خواص و پوشش‌دهی مناسب آن برای محافظت در برابر نور خورشید بهره برد. در ادامه این موارد به صورت مرحله‌به‌مرحله توضیح داده شده است.
اولین مرحله برای استفاده از ضد آفتاب، انجام تست حساسیت می‌باشد. برای این کار باید بخش کوچکی از کرم بر روی قسمتی از پوست امتحان شود تا از عدم حساسیت آن اطمینان حاصل گردد. بهترین ناحیه برای این آزمایش، استفاده از مچ دست است. پس از مدتی در صورت بروز قرمزی، خارش، سوزش یا تاول باید از مصرف آن کرم خودداری نمود. در صورت عدم ایجاد حساسیت پوستی نیز می‌توان با خیال آسوده از آن استفاده کرد.
پس از انجام تست حساسیت و عدم وجود مشکل، نوبت استفاده از ضد آفتاب است. بهترین زمان برای پوشش پوست با این کرم، نیم‌ساعت قبل از خروج از منزل می‌باشد. به منظور پوشش‌دهی مناسب باید به اندازه ۲ انگشت کامل از کرم را برداشته و بر روی کل صورت به جز دور چشم‌ها و روی لب‌ها پخش نمود. البته در صورت استفاده از پد آرایشی باید میزان کرم را کمی بیشتر کرد، زیرا مقداری از آن به داخل پد جذب خواهد شد.
معمولاً ضد آفتاب‌ها بعد از گذشت ۳ الی ۴ ساعت، عملکرد خود به منظور محافظت از پوست را از دست می‌دهند. بنابراین باید قبل از اتمام این زمان، دوباره آن‌ها را تمدید کرد. زمان ایده‌آل برای تمدید ضد آفتاب، 2 ساعت بعد از استفاده است. البته برای این کار نیازی به شستشوی مجدد صورت نیست، مگر در صورتی که آلودگی یا دیگر مواد آرایشی بر روی پوست قرار گرفته باشد.
مرحله آخر بعد از استفاده از کرم ضد آفتاب، شستشوی صورت می‌باشد. کرم‌های ضد آفتاب نیز همانند دیگر محصولات و لوازم آرایشی می‌توانند درصدی از چربی را به پوست وارد کرده یا دیگر آلودگی‌های محیطی را به خود جذب نمایند. بنابراین بهتر است بعد از انجام امور روزانه و برگشت به منزل برای رفع این کثیفی‌ها یا چربی‌های اضافه، صورت را به خوبی شستشو داد. بهترین روش برای شستشو در راستای مراقبت از پوست صورت، پاکسازی دو مرحله‌ای یا دابل کلینز می‌باشد.
با اینکه استفاده از ضد آفتاب برای مراقبت از پوست اهمیت ویژه‌ای دارد، اما عدم رعایت برخی نکات در به‌کارگیری آن، می‌تواند مضراتی را به همراه داشته باشد. به‌عنوان‌مثال برای تأثیرگذاربودن ضد آفتاب باید نیم‌ساعت قبل از خروج از منزل از آن استفاده نمود. در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین نکات برای استفاده از کرم ضد آفتاب اشاره شده است.
یکی از نکات مهم در استفاده از ضد آفتاب، پوشش‌دهی مناسب آن می‌باشد. براساس استانداردهای جهانی، به منظور بهره‌مندی از تمامی خواص ضد آفتاب باید در هر بار استفاده، به اندازه 2 انگشت کامل یعنی 6 بند انگشت برای پوشش‌دهی پوست استفاده گردد. همچنین نواحی مانند دست‌ها، گردن و گوش‌ها را نیز به منظور جلوگیری از آفتاب‌سوختگی، با استفاده از ضد آفتاب به‌طورکامل پوشش داد.
امروزه انواع مختلفی از کرم‌های ضد آفتاب در بازار وجود دارند. انتخاب ضد آفتاب مناسب وابسته به نوع پوست است. در واقع ضد آفتابهای مورد استفاده برای روتین مراقبت از پوست چرب متفاوت با انواع قابل استفاده مناسب روتین مراقبت از پوست خشک و حساس می‌باشند. عدم رعایت این مسئله علاوه بر بی‌ثمربودن ضد آفتاب می‌تواند مشکلات دیگری را نیز مانند جوش، آکنه یا حساسیت‌های پوستی ایجاد نماید. مثلاً معمولاً برای افراد دارای پوست چرب توصیه می‌شود از ضد آفتابهای فری‌اویل استفاده کنند.
از دیگر نکات مهمی که در مراحل استفاده از کرم ضد آفتاب نیز به آن اشاره شد، تمدید به‌موقع آن است. توصیه می‌شود بعد از گذشت 2 ساعت از زدن ضد آفتاب، آن را مجدداً تمدید نمایید. همچنین پس از برگشت به منزل به منظور رفع آلودگی‌ها و گردوغبار جذب‌شده بر روی پوست، صورت را با استفاده از آب و شوینده مناسب شستشو دهید. بدین ترتیب هرگونه چربی یا مواد اضافی از روی پوست پاک شده و راه تنفس فولیکول‌های پوستی آن باز می‌شود.
با توجه به لطافت بیشتر پوست کودکان، اشعه خورشید می‌تواند تأثیرات منفی زیادتری بر روی پوست آن‌ها داشته باشد. البته نباید برای جلوگیری از این مسئله از هر نوع ضد آفتابی برای بچه‌ها استفاده گردد. از این رو توصیه می‌شود تا والدین برای کودکان خود از ضد آفتابهای مخصوص و سازگار با نوع پوست آن‌ها استفاده نمایند. همچنین پاکسازی پوست بچه‌ها با استفاده از صابون مخصوص کودک نیز تأثیر بسزایی را دارا است.
همان‌طور که هر محصولی خواص و فوایدی دارد، استفاده نادرست از آن قطعاً مضراتی را نیز به دنبال خواهد داشت. بنابراین کالایی به‌طورکامل مفید نبوده و عاری از نقص نمی‌باشد. این مسئله در مورد استفاده از کرم‌های ضد آفتاب نیز صادق است. از جمله عوارض استفاده از ضد آفتاب برای پوست و سلامتی عبارتند از:
ظهور مضرات نام‌برده‌شده در اثر استفاده از ضد آفتاب، بسیار نادر می‌باشد. بنابراین نیاز نیست حساسیت یا نگرانی بیش‌ازحد به خرج داد. همچنین می‌توان با رعایت نکات گفته شده در همین مطلب و انتخاب ضد آفتاب مناسب از بروز آن‌ها جلوگیری کرد. با این وجود فواید استفاده از کرم‌های ضد آفتاب به قدری زیاد است که عوارض احتمالی و نادر آن به‌هیچ‌عنوان به چشم نخواهند آمد.
سوالات متداول
معمولاً بهترین زمان برای تمدید کرم ضد آفتاب، 2 ساعت بعد از استفاده از آن می‌باشد.
برای پوشش‌دهی مناسب کرم ضد آفتاب، بهتر است در هر بار استفاده از آن به اندازه 2 انگشت کامل یعنی 6 بند انگشت از آن برداشته شود.
از جمله فواید استفاده از کرم ضد آفتاب می‌توان به محافظت در برابر اشعه uv یا ماورابنفش خورشید، جلوگیری از پیری زودرس، کاهش خطر ابتلا به سرطان پوستی، پیشگیری از آفتاب سوختگی و ... اشاره کرد.
